|
VincentHunink |
|
| |
HOME | VERTALINGEN | ALLE PUBLICATIES | INDEX | CONTACT |
|
ingeleid en vertaald door Vincent
Hunink, 79 blz; EUR 9,95; ISBN 978 90 253
6957 6
Druk, druk, druk. We hollen maar
door, de dagen en jaren vliegen voorbij. Wat
duurt het leven toch kort! Het zijn veel
gehoorde uitspraken, maar de Romeinse filosoof
Lucius Annaeus Seneca (5 v.Chr - 65 na Chr.)
vindt ze absolute onzin. In De brevitate vitae
('Over de kortheid van het leven') licht hij
dit nader toe.
Aandachtige lectuur van Seneca's geschriften laat zien dat zo'n negatief oordeel zeer onterecht is. Als geen ander is Seneca in staat om in een paar zinnen kernachtig een existentieel probleem onder woorden te brengen. Niet veel Romeinse auteurs zijn zo consequent in hun stof, thematiek en aanpak. Bij Seneca heb je als lezer voortdurend het gevoel: dit gaat echt ergens over. Dat geldt voor zijn bondige brieven, maar zeker ook voor zijn iets uitgebreidere traktaten. In het geschrift De brevitate vitae 'Over de kortheid van het leven' uit ongeveer 55 n.Chr. gaat hij indringend in op de vraag of wij wel mogen klagen dat ons leven zo kort duurt. Zijn antwoord is verrassend: nee.
De vertaling werd aan het begin van de zomer van 2012 uitgebracht. Al in augustus 2012 blijkt een herdruk nodig! Het boekje stond in
de zomer van 2012 wekenlang nummer 1 in de
Trouw Filosofische boeken top 5. Vierde druk oktober 2012 Vijfde druk december 2012
De meeste mensen, Paulinus, klagen dat de natuur ons zo karig bedeelt. Dat we maar kort op de wereld mogen blijven, dat de ons gegeven tijd zo vlug, zo razend snel verloopt. Op een paar uitzonderingen na verliest haast iedereen het leven terwijl men zich nog warmloopt. Een algemeen kwaad is het, denken ze. En niet alleen de grote massa, het domme volk, zucht en steunt daarover, ook mannen van naam kennen dat gevoel, met alle jammerklachten vandien. Vandaar ook die uitspraak van de grootste dokter over 'het leven en zijn kortheid' en de lange duur van de kunst. En vandaar dat Aristoteles hier moppert over de natuur, iets wat een wijs man beslist niet past: dat de natuur bepaalde dieren zo veel leven vergunt dat ze vijf, zes generaties meegaan, terwijl de mens, geboren voor zo vele, grote prestaties, tegen veel strakkere grenzen aanloopt. Maar onze tijd is helemaal niet kort! Nee, wij verspillen juist veel tijd. Het leven is lang genoeg, we krijgen royaal de ruimte om de werkelijk grote dingen af te maken, als we alle tijd maar goed besteden. Maar als het leven ons door de vingers glipt in onze zucht naar luxe en door desinteresse, als we er niets goeds mee doen, zien wij de feiten pas onder ogen in uiterste nood: eerst beseften we niet hoe het voortging, daarna merken we dat het voorbij is. Ja, zo is het. Het leven dat we krijgen is niet kort, wij maken het kort; we hebben er niet te weinig van, we gooien het met bakken overboord. Het is als met grote rijkdom van een koning. Wanneer die in verkeerde handen komt is alles in een oogwenk verdwenen. Maar een bescheiden bezit dat wordt toevertrouwd aan iemand die er goed op past groeit met het gebruik. Zo vergaat het ook ons: wie de zaken goed inricht krijgt van het leven volop de ruimte. Wat klagen wij over de natuur? Die heeft zich heel welwillend opgesteld. Het leven is, wanneer je ermee kunt omgaan, lang. (c.1-2)
RECENSIES
Kort signalement door E l s b e t h E t t y in NRC Handelsblad van zaterdag 30 juni 2012, p.29 'Mooi meegenomen dat dit boekje kort en de vertaling helder is. Eigenlijk was Seneca al net zo'n mopperpot als Theodore Dalrymple...'
--- Een fraaie, enthousiaste recensie op een ruime, halve pagina in Trouw van 1 augustus 2012, p.7 door M a r c v a n D i j k, onder de flinke kop 'SENECA IS VEEL GEESTIGER DAN U DENKT' Twee citaten: 'De vertaler heeft zich ten doel gesteld om de bijzondere vorm en stijl van de oorspronkelijke tekst in stand te houden, en dat is hem gelukt. Seneca's haast satirische commentaar op zijn ijdele, overambitieuze nen door hol vermaak geobsedeerde tijdgenoten leest net zo fris als het werk van hedendaagse filosofen. Om niet te zeggen: frisser. Grote denkers, schrijvers die de eeuwen hebben doorstaan, hebben geen dure woorden en nodeloos gecompliceerde Peter Slotendijk-taal nodig om hun gedachten uit te drukken.' 'Seneca is een genadeloze observator en een onweerstaanbaar retoricus . Zijn waarnemingen zijn pijnlijk herkenbaar en zijn betoog is amusant stellig.' Het boek is meteen nummer 1 in de kolom ernaast met boeken die 'Trouw tipt'. Lees de hele recensie hier, (LET OP: bestand is 488 kB) of hier op het blog van de recensent
--- Gesignaleerd in de Volkskrant van za 1-9-2012 door O l a f T e m p e l m a n (p V9 in boekenkatern) in column onder de noemer 'tijdgebrek' '... Twee millennia verstreken en er veranderde bijna niets (...) Seneca wint het (...) met gemak van elke time manager. Af en toe moet je een nutteloze activiteit uit het jaar 49 vervangen door eentje uit 2012.' --- uit de recensie door J a n P a p y in Hermeneus, 85,2013,69-70: 'Nu krijgt de lezer één boek over één thema: kort over kort (...). Het effect dat Seneca met zijn eigen door brevitas gekenmerkte stijl beoogde - namelijk aansporen tot denken én actie - , wordt hier door Hunink in het Nederlands gezocht en gevonden in puntige, korte zinnen. Retoriek en filosofie in een harmonieuze, meeslepende pas de deux.'
latest changes here: 17-09-2017: |
|
