FRAGMENT

Ik ben erachter gekomen dat bepaalde lieden onderweg bij u zijn langsgekomen met een slechte leer. U hebt ze echter niet bij u laten zaaien, u stopte uw oren dicht om niet op te vangen wat zij zaaiden! Ja, u bent stenen van de tempel van de Vader, klaargelegd voor de opbouw van God de Vader, omhoog gebracht door de hijskraan van Jezus Christus, dat wil zeggen: door zijn kruis, met de Heilige Geest als kabel. Uw geloof is uw gids naar boven, en liefde is de weg omhoog naar God.

U bent dus allemaal reisgenoten: Goddragers, tempeldragers, Christusdragers, heiligdragers, in alle opzichten getooid in de geboden van Jezus Christus. In u schep ik grote vreugde, want door wat ik schrijf heb ik het verdiend met u te spreken. Samen met u mag ik blij zijn dat u in het menselijk bestaan uitsluitend liefde hebt voor God.

Voor andere mensen moet u onophoudelijk bidden. Want bij hen is er nog hoop op berouw, zodat zij God bereiken. Geef hun dus de kans ook te leren van uw daden. Zijn zij kwaad? Reageer mild. Maken zij zich breed? Blijf bescheiden. Komen zij met godslasteringen? Zet u er gebeden tegenover. Zij dwalen? Wees standvastig in uw geloof. Zij doen woest? Blijf kalm, doe uw best niet te doen zoals zij.

In vriendelijkheid moeten we hun broeders zijn, en wie wij moeten nadoen is de Heer! Wie leed groter onrecht? Wie werd van meer beroofd? Meer opzij geschoven?

Zo vindt men bij u geen onkruid van de duivel maar blijft u in Jezus Christus in alle reinheid en wijsheid, zowel naar lichaam als naar geest.

Dit is de eindtijd.

Laten we dan schaamte voelen en vrees voor Gods grote geduld, dat er voor ons geen veroordeling van komt. We moeten vrees voelen voor de woede die gaat komen ofwel liefde voor de gunsten van nu -- van tweeën een. Als we maar in Jezus Christus worden gevonden voor het ware leven.

Zonder Hem mag ons niets passen. In Hem draag ik mijn ketenen: geestelijke parels! Hopelijk kan ik daarmee opstaan dankzij uw gebeden. En hopelijk heb ik aan die gebeden altijd deel, dan hoor ik bij de erven van de christenen van Efeze, die het altijd met de apostelen eens zijn geweest in de macht van Jezus Christus.
 

(Aan de Efeziërs, 9-11)

PROMO

[De volgende promo-tekst is op 31-10 gepubliceerd op http://www.athenaeum.nl/:]
[deeplink: http://www.athenaeum.nl/nieuws/5422/ignatius-graan-van-god]

De eerste zin van Ignatius, Graan van God, vertaald door Vincent Hunink

Geëxalteerde brieven in het Grieks van een vroegchristelijke martelaar-in-spe uit het jaar 100: veel vreemder kan het nauwelijks. Qua leefwereld, gedachtegoed en taal staan de teksten van Ignatius van Antiochië mijlenver ver van ons af. Vincent Hunink vertaalde de brieven van Ignatius onder de titel Graan van God en licht zijn vertaling toe.

Waarom dan toch deze brieven vertalen? Misschien wel vooral vanwege uitzinnige passages zoals de volgende:

‘Vuur en kruis en hordes wilde beesten en verminking, vierendeling, botten-versplintering, amputaties en vermaling van heel mijn lijf, de boze folteringen van de duivel: kom maar over mij heen! Zolang ik Jezus Christus maar bereik. De grenzen van de kosmos, de koninkrijken van de wereld hier, ze zeggen mij niets. Voor mij is het prachtig te sterven in Jezus Christus: liever dat dan heersen over de grenzen van de aarde. Hem zoek ik, voor ons is Hij gestorven; Hem wil ik, voor ons is Hij opgestaan. Mijn barensweeën zijn aanstaande.’

Hiernaast verbleken veel hedendaagse vrome teksten! De brieven van Ignatius zijn adembenemend in hun extremisme, in hun geloofsijver, hun volledige overgave aan de goede zaak. De auteur wil niets liever dan sterven voor Christus. Hij wil 'graan van God' worden, vermalen door de kaken van leeuwen en tijgers in de arena:

‘Ik hoop dat ik mag genieten van de wilde beesten die voor mij zijn klaargezet. En ik bid dat ze mij vlug zullen aanpakken. Ja, ik zal ze vleien dat ze mij vlug verorberen, niet zoals bij sommige anderen, die zij niet durfden aan te raken. En willen ze dit niet uit eigen beweging, dan zal ik ze dwingen!’

Natuurlijk, de brieven geven ook een aardig kijkje in het leven van de vroege, nog nauwelijks georganiseerde kerk. En ze laten iets zien van de aanzetten van de christelijke theologie van kort na de bijbel. Maar het is toch hun bizarre lyriek die de grootste aantrekkingskracht ervan vormt. En die tevens de grootste uitdaging vormde voor de vertaler.

Maar de eerste zin? Die was nu eens een keer geen serieus probleem. Want de eerste zin van de eerste brief van Ignatius is niets meer dan een uitvoerige adressering:

'Van Ignatius, ook wel Theofoor genaamd, aan de gemeente die gezegend is in Gods grootheid en volheid en die voor alle eeuwen is voorbestemd voor blijvend duurzame en onveranderlijke roem, verenigd en uitverkoren in het ware Lijden door de wil van de Vader en Jezus Christus, onze God: de met recht gelukzalige kerk te Efese (Klein-Azië). Hartelijke groeten in Jezus Christus en in onberispelijke vreugde!'

Vincent Hunink is als docent Klassiek Latijn en Vroegchristelijk Grieks en Latijn verbonden aan de Radboud Universiteit Nijmegen. Sinds 1992 zijn al vele vertalingen van zijn hand verschenen van Augustinus, Bernardus van Clairvaux en Anselmus van Canterbury - om maar zijn vroegchristelijke vertalingen te nemen. In 2010 was een interview met hem te lezen over zijn vertaling van Tacitus’ Historiën. In 2011 won Hunink de vertalersprijs van het Nederlands Letterenfonds.

VOLLEDIGE TEKST

De volledige tekst van dit boek is op deze site beschikbaar. Iedereen wordt van harte uitgenodigd om de tekst te downloaden en te lezen. Wilt u fragmenten van de tekst overnemen in een commerciële uitgave, dan is toestemming vereist. Een berichtje naar mij wordt sowieso op prijs gesteld ! Het is voor mij aardig om te horen wat er met deze tekst gebeurt.

Gebruik onderstaande link om het bestand te downloaden.

download Graan van God als gratis ebook (epub)

RECENSIES

G u e r r i c   A e r d e n   o c s o   in DE KOVEL 23, juni 2012, 109-110 (hier overgenomen met toestemming)

In wat inmiddels uitgroeit tot een precieuze reeks kerkvaderteksten (eerder verschenen o.a. God liefhebben van Bernardus van Clairvaux [2010] en Ondenkbaar dat U niet bestaat van Anselmus van Canterbury [2011]) verschenen dit jaar bij Kok de brieven van de vroegchristelijke martelaar Ignatius van Antiochië. De vertaler ervan is steevast Vincent Hunink die met de uitgave van deze zeven authentieke epistels van Ignatius weer een gouden speldje op zijn palmares mag bijsteken. De brieven van de bisschop (prille begin tweede eeuw) van de oudste christelijke missiepost, Antiochië, zijn van een adembenemende envergure. Pakkend zowel naar inhoud als naar toon – de auteur pleit immers lyrisch en bewogen voor zijn eigen martelaarschap – kan de lezing ervan mensen van onze tijd ook choqueren. Moet je kost wat kost je eigen dood ingaan omwille van Christus? Moet men het bisschoppelijk gezag zo centraal stellen? Moet je, op weg naar de hemel, nog zo in detail allerlei aardse en praktische zaken regelen? De vertaler vertelt in een boeiende inleiding aan de hand van de reisroute van Ignatius, hoe deze bisschop bewust in het voetspoor treedt van Paulus die eveneens als Romeins gevangene de weg naar Rome ging. Onderweg worden de brieven dan als het ware geboren, gelegenheidsgeschriften die ontstaan wanneer het gevangenenkonvooi een plaatselijke christengemeente aandoet: Smyrna, Troas, … Deze haltes zijn ook gelegenheden om verder gelegen kerken te schrijven: Efese, Trallië, Filadelfia. De martelaar in spe bemoedigt zijn adressanten met bisschoppelijk gezag, geeft concrete aanwijzingen, hamert op eenheid, zet de rechte leer uiteen inzake christologie, Drie-eenheid en kerkorde. Hij schrijft zelfs een brief vooruit naar de christengemeente van Rome dat ze zijn martelaarspalm niet moeten ontfutselen door hem proberen vrij te krijgen! Want voor Ignatius is de toekomst duidelijk: hij zal in de arena tegen de wilde dieren vechten om door hun tanden als graan gemalen te worden. Zo zal hij een zuiver brood voor Christus bevonden worden. De toon is bijwijlen meeslepend en lyrisch. De bladspiegel maakt deze lyrische stukken onmiddellijk herkenbaar door korte, inspringende zinnen of strofen. Zo moedigt hij zijn collega, Polycarpus, bisschop van Smyrna als volgt aan (Brief 7):

Draag de ziekten van alle mensen

Wees een volmaakt atleet.

Waar groter inspanning is,

Daar is veel winst.

Want Ignatius heeft de tijden gewogen en kijkt naar Hem die is boven de tijd:

De Tijdloze.

De Onzichtbare.

De Zichtbare om ons.

De Onaanraakbare.

De Niet-Lijder, Die

geleden heeft om ons,

Die in alle opzichten

heeft volhard

om ons.

Dit christelijk oermateriaal kan nog het best met Opstanding betiteld worden, overwinning van leven op welke dood ook. Ignatius is de personificatie van Christus’ overwinning op de dood. De lezing van zijn zeven brieven is een christen stevig en voedzaam ‘brood’ voor onderweg.