VincentHunink



HOME VERTALINGEN | ALLE PUBLICATIES | INDEX | CONTACT



 


CICERO
Ik en Rome
Alle brieven

 Vertaald en toegelicht door Jan Bloemendal, Daan den Hengst, Vincent Hunink,
Jip Lemmens, Jophn Nagelkerken, Ramon Selles en Rogier van der Wal,
onder redactie van Piet Gerbrandy en Daan den Hengst
(Van Oorschot), Amsterdam 2025

1432 p.; ISBN 978 90 28251281; geb. € 99





 


De complete correspondentie van Cicero voor het eerst in het Nederlands!

 

Marcus Tullius Cicero schreef een imposant oeuvre bij elkaar, bestaande uit redevoeringen, filosofische traktaten en werken over retorica en politiek. Daarnaast voerde hij een levendige correspondentie met zijn netwerk uit de maatschappelijke elite, waarvan maar liefst een kleine duizend brieven zijn overgeleverd. Die zijn nu voor het eerst integraal in het Nederlands vertaald. Verschijnt in april 2025

 

Dankzij die uitgebreide briefwisselingen kunnen we bij Cicero zowel voor als achter de schermen kijken, tijdens de laatste fase van de Romeinse Republiek en onder de heerschappij van Julius Caesar. Deze integrale, chronologisch geordende correspondentie biedt unieke mogelijkheden om zaken te verbinden, en feiten en opvattingen te vergelijken. Een deel van de brieven schreef Cicero met oog op publicatie, andere brieven zijn echt voor de binnen-kamer bedoeld.

 

De brieven van Cicero vormen het enige echte, grotendeels ongeredigeerde egodocument van omvang uit de hele Oudheid. Doordat we zijn leven bijna van dag tot dag kunnen volgen zijn er weinig anderen uit die tijd die we zo goed kennen. Dat is ook al belangrijk omdat niet alleen hij zichzelf maar ook tijdgenoten, zoals zijn tegenstander Caesar, hem als groot staatsman en filosoof beschouwden. Cicero wist zich buitengewoon gerespecteerd en zijn politieke gezag was onbetwist.

 

In zijn brieven lezen we hoe hij als politicus worstelt met loyaliteit en het geleidelijk wegvallen van ‘vrijheid van meningsuiting’, en hoe hij als min of meer liberaal zijn waardigheid probeert te bewaren in een dictatuur. Daarmee is deze uitgave ongemeen actueel.

 

Deze unieke uitgave bevat voor het overgrote deel nooit eerder vertaalde brieven van Cicero (en een aantal aan hem). Maar liefst zeven vertalers werkten er de laatste jaren aan, onder redactie van Piet Gerbrandy en Daan den Hengst. Dankzij de compleetheid, de chronologische ordening, de uitgebreide inleiding, de vele toelichtingen en het register is Ik en Rome een standaardwerk in het Nederlands taalgebied, en een zeer welkom boek voor liefhebbers van literatuur, geschiedenis van de Oudheid, politiek, filosofie en redenaarskunst.

 

Marcus Tullius Cicero (106–43 v.Chr.), de beroemde Romeinse redenaar, staatsman en filosoof, verwierf een grote reputatie als advocaat. Hij kreeg als politicus gaandeweg meer invloed, eerst als quaestor verantwoordelijk voor de graantoevoer vanuit Sicilië en later zelfs als consul.

 

Toen in 50 v.Chr. het conflict tussen Pompeius en Caesar escaleerde gaf Cicero de voorkeur aan Pompeius, maar hij wilde Caesar niet als vijand. Hij vluchtte uit Rome zodra Caesar met zijn leger Italië binnentrok, maar keerde er na Caesars overwinning weer terug. In februari 45 v.Chr. stierf Cicero’s dochter Tullia, een drama dat hij nooit helemaal te boven kwam.

 

Cicero was getuige van de moord op Caesar in maart 44 v.Chr., maar maakte zelf geen deel uit van het complot. Cicero en Marcus Antonius waren op dat moment de twee grootste politieke figuren in Rome. In de machtsstrijd die volgde op de dood van Caesar werd Cicero echter (samen met zijn zoon, broer en neef) door zijn machtige vijand Antonius op een executielijst gezet. Octavianus, de latere keizer Augustus, besloot hem niet te beschermen – Cicero werd op zijn vlucht vermoord. Plutarchus schreef: ‘Zijn keel werd doorgesneden toen hij zijn nek uit de draagbaar stak.’ In opdracht van Antonius werden zijn hoofd en handen afgesneden en vastgespijkerd aan het sprekerspodium op het Forum Romanum.





VOORBEELDBRIEF


Aan zijn goede vriend Lucius Papirius Paetus

Rome, midden augustus 46

Cicero groet Paetus
Nog niet klaar met die flauwe grappen? Je suggereert dat Balbus tevreden was met een bescheiden eettafel. Volgens mij wil je zeggen dat als
de hoge heren aan het hof zich al zo inhouden, oud-consuls dat al helemaal moeten. Wat je niet weet, is dat ik het hele verhaal al bij hem heb
losgepeuterd. Hij is vanaf de stadspoort in één rechte lijn naar mijn huis gegaan, dat je het weet. Het verbaasde me niet dat hij niet liever naar het zijne ging, wel dat hij niet liever naar de zijne ging. Ik had nog geen drie woorden gezegd: En onze Paetus?' of hij vertelde met zijn hand op zijn hart dat hij het nog nooit bij iemand zo leuk had gehad. Is dit je gewoon met praten gelukt, Paetus? Dan zal ik mijn fijne oren ook gespitst houden, als ik er ben! Of was het aan het menu te danken? Dan moet je een stotteraar* niet serieuzer nemen dan een professioneel redenaar. Ik krijg elke dag het ene na het andere op mijn bord, waardoor ik niet kan komen, maar als ik me daarvan eenmaal heb bevrijd en naar jou toe kan, zorg ik wel dat je niet kunt zeggen dat je het te laat wist.

* Balbus is Latijn voor stotteraar.








RECENSIES




atest changes here: 28-11-2024



HOME VH / vincenthunink.nl

(c) 2024 V. Hunink

copyright statement  / contact