|
VincentHunink |
|
|
|
HOME | VERTALINGEN | ALLE PUBLICATIES | INDEX | CONTACT |
|
HIERONYMUS
vertaald en
toegelicht door Vincent Hunink
geb., 128 p.; ISBN 978 94 6004 005 4; € 14,95
In dit boek vertelt de beroemde bijbelvertaler Hieronymus (ca. 347‑420) over drie mannen die op heel verschillende manieren invulling geven aan een solitair bestaan. Terwijl Paulus van Thebe honderd jaar in volstrekte eenzaamheid verblijft, leidt Hilarion van Gaza het drukke bestaan van een populaire wonderdoener, die telkens weer nieuwe plekken moet opzoeken. En Malchus leeft uiteindelijk als kluizenaar samen met een vrouw. Deze teksten vormen de oudste Latijnse levensbeschrijvingen van heiligen. Ze laten zich lezen als essays die nog altijd inspireren en wezenlijke vragen oproepen. Hieronymus' onrust en fascinatie voor zijn modellen springen op elke pagina in het oog. Maar het zijn ook boeiende literaire vormexperimenten en kleurrijke verhalen. Een voorpublicatie is medio 2008 verschenen in het nieuwe Vlaams-Nederlandse monastieke tijdschrift De Kovel.
De teksten
Alleen in de woestijn: Paulus van Thebe Het beroemde eerste heiligenleven van de vermeend oudste kluizenaar, die door de schrijver naar voren wordt geschoven i.p.v. Antonius, met veel polemiek. Deze kluizenaar leefde 100 jaar teruggetrokken op één plek. De tekst vertelt over hem vrijwel niets, maar vlecht verhalen en anekdotes rondom zijn begin als kluizenaar en zijn dood. Het geheel is een soort monastiek ideaalportret met sprookjesachtige elementen (dieren, hippocentauren en meer). De reizende kluizenaar: Hilarion van Gaza Een meeslepende vertelling over de eerste kluizenaar in Palestina, die al snel populair wordt door genezingen en wonderen etc. Hij zoekt vervolgens opnieuw de eenzaamheid op, maar wordt ook daar weer bekend en geliefd en drukbezocht. Zo reist hij successievelijk zowat de hele antieke wereld af: Syrië, Egypte, Sicilië, Cyprus. Zijn verhaal krijgt duidelijk trekken van een antieke roman, alleen al door die vele reizen. Het eindigt ermee dat zelfs zijn lijk weer wordt opgegraven en terugreist naar Palestina (Gaza). Een monastiek echtpaar: Malchus en zijn vrouw Een autobiografisch verhaal van Hiëronymus, die in de woestijn 'een oude man en vrouw' ontmoet. Hun belevenissen vertelt hij dan als binnenverhaal. Het gaat om een ex-monnik die na allerlei avonturen, inclusief weggaan uit het klooster, gevangenneming in een karavaan van kooplui, tewerkstelling als veehoeder en verplicht trouwen met een slavin tóch een leven als kluizenaar weet vol te houden. Mét die vrouw. Het gaat dus om een portret en avonturenverhaal van een soort monastiek echtpaar.
In het gezelschap van Zananus ging Hilarion aan boord van een schip met bestemming Sicilië. Om de overtocht te betalen was hij van plan een evangelie-codex te verkopen die hij als jongeman eigenhandig had gekopieerd. Zowat midden op de Adriatische Zee kwam de zoon van de kapitein in de greep van een demon en begon te schreeuwen. 'Hilarion, dienaar Gods,' riep hij, 'waarom zijn wij door jouw toedoen zelfs op zee niet veilig? Geef me wat tijd om aan land te komen, anders word ik overboord gegooid en stort ik in de diepte!' 'Als mijn God jou laat blijven,' zei Hilarion,
'dan blijf maar. Maar is Hij het die jou overboord gooit, waarom kijk je mij dan
daarop aan? Ik ben maar een zondig en armzalig mens.' Ze landden in Pachynum, een kaap op Sicilië. Hilarion bood de kapitein zijn evangelie aan voor de overtocht van Zananus en hemzelf. De man wilde het niet aannemen, vooral toen hij zag dat ze verder niets hadden behalve de codex en de kleren die ze droegen, en ten slotte zwoer hij dat hij niets aannam. En ook de oude man vond dat goed, in de zekerheid dat hij werkelijk arm was in zijn bewustzijn, en hij verheugde zich er meer over dat hij geen werelds bezit meer had zodat de lokale bevolking hem zou aanzien voor een bedelaar. Verder bedacht hij dat handelaren uit het oosten niet bekend moesten maken wie hij was. Daarom nam hij de wijk naar het binnenland, dat wil zeggen: tot op twintig mijl van zee. Daar, op een verlaten landje, verzamelde hij elke dag een stapel hout en laadde die op de rug van zijn leerling. Dat hout verkochten ze dan op het dichtstbijzijnde landgoed. Van de opbrengst konden ze zelf eten en hadden ze ook wat brood voor toevallige bezoekers. (Hilarion, c. 24) Radio
Luister naar interview over de uitgave met Vincent Hunink, KRO radio (Quod Verum, Bonum, Pulchrum), 11-1-2009 Een tweede interview vond plaats met Wim Noordhoek voor VPRO's De Avonden op Radio 6, 27 juli 2009. De uitzending is tot ongeveer twee maanden na dato terug te luisteren via de site van Radio 6.
C h a r l e s V e r g e e r in : Filosofie, 19,1, februari 2009 p.61 (in het kader van een besprekeing vanL Hiëronymus, Brieven, vertaald... door Chris Tazelaar, Budel; 2008) --- 'De vertaler heeft intussen een indrukwekkend oeuvre opgebouwd (...) Behalve een uitstekende vertaling geeft VH ook in kort bestek goed aan hoe deze teksten kunnen worden gelezen als drie onderling heel verschillende literaire vormexperimenten, waarin Hieronymus op zoek is naar zijn monastiek ideaal.' G. M. in : Benedictijns Tijdschrift 70, 2009, 1, 42 --- De vraag hoe een christen zijn leven moet inrichten om in de hemel terecht te komen, is al zou oud als het christendom zelf. In de eerste eeuwen na Christus was voor die vraag nog weinig ruimte, omdat de gelovigen sterk onderdrukt werden door de Romeinen. Toen na 313 de godsdienst eenmaal toegestaan werd binnen het Romeinse rijk waren zij niet langer voortvluchtig, maar gerespecteerd. Het gaf de christenen meer ruimte om over een goed leven na te denken. Al snel ontstond een nieuwe stroming binnen het christendom: mensen die vrijwillig in totale afzondering leefden om zich als kluizenaar voor te bereiden op een leven in de hemel. Wat dreef hen? Hieronymus, Bijbelvertaler uit de vierde eeuw, schreef drie kleurrijke teksten over drie kluizenaars die naar eigen inzicht leefden en zich losweekten van de buitenwereld. (...) uit de anonieme bespreking in De Boekenkrant, 23 maart 2009 --- 'OP WEG NAAR DE HEMEL' MEE
NAAR HET ZONNIGE ZUIDEN G e r a r d K r u i s in: Boekenwijzer (publ. van het R-K kerkgenootschap Nederland), 390, juli 2009, p. 4 --- 'Vincent Hunink fait parfaitement droit au talent hiéronymien, grâce à la fraîcheur et au style coulant de sa traduction.' uit (Franstalige) recensie door R o b B o v e n d e a a r d o s b in Collectanea Cisterciensia 2009, 460-1 ---
latest changes here: 17-09-2017
|
